Dierproeven
Een dierproef is een experiment waarbij (levende) dieren worden gebruikt voor wetenschappelijke doeleinden. De belangrijkste reden waarom we hiervoor dieren gebruiken, is omdat we deze proeven niet rechtstreeks op mensen uit willen voeren. We willen b.v. mensen niet expres ziek maken om een nieuw medicijn uit te testen. Omdat dieren in veel opzichten op de mens lijken, gebruiken we hen als 'plaatsvervangers' als de risico's van de proef voor de mens te groot zijn. Meer dan 650.000 katten, honden, ratten, muizen, apen, konijnen, paarden en vogels worden jaarlijks in laboratoria "gebruikt" voor onderzoek. Maar ook de cavia, geit, vis, apen en runderen worden niet vergeten. Er worden meer dan 1 miljoen proefdieren gefokt, en het overschot blijft in gevangenschap of wordt vernietigd.
Dierproeven worden niet alleen uitgevoerd om nieuwe medicijnen te ontwikkelen, er zijn ook nog andere redenen waarom we ze uitvoeren. Hieronder staan er een aantal weergegeven:
Voor het vergroten van de kennis die we hebben over biologische systemen, zoals ons lichaam. Als we b.v. weten hoe ons zenuwstelsel of onze bloedsomloop werkt kunnen we hierdoor meer te weten komen over de effecten van bepaalde ziekten. We noemen dit fundamentele kennis.
Voor het ontwikkelen, produceren en controleren van vaccins die gebruikt worden om je in te enten tegen allerlei ziektes zoals b.v. polio en tetanus.
Voor het ontwikkelen van nieuwe geneeswijzen, zoals het vinden en verbeteren van medicijnen en technieken die doktoren gebruiken om ons beter te maken.
Voor het bepalen van eventuele toxiciteit (= giftigheid) van allerlei stoffen die wij in het dagelijks leven gebruiken, zoals b.v. medicijnen, onkruidbestrijdingsmiddelen, schoonmaakmiddelen en stoffen die toegevoegd worden aan ons voedsel om de kleur, geur en smaak te versterken (de zgn. voedsel additieven).
Voor het geven van onderwijs. Studenten die later dokter of dierenarts worden, moeten weten hoe de lichamen van mensen en dieren in elkaar zitten en ook leren operaties uit te voeren.
De dieren worden gebruikt voor:
46% Medisch onderzoek
42% Wetenschappelijk onderzoek
11% Giftheidsonderzoek
1% Onderwijs
|
een konijntje na een dierproef
|
Dierproeven hebben vaak niet eens nut. Mensen testen op dieren omdat een dier op een mens lijkt, (omdat een mens ook een dier is). Maar dieren zijn niet gelijk aan mensen! (zoals een diersoort ook niet gelijk is aan een ander diersoort). Mensen en dieren hebben BV. een andere stofwisseling. Hierdoor komt het dat de uitkomsten van experimenten niet goed zijn en daardoor kunnen de medicijnen gevaarlijk zijn voor de mens. Dit komt omdat de stoffen een andere uitwerking hebben op de mens. Helaas wordt dit pas bekend als deze stoffen (BV. medicijnen) regelmatig worden gebruikt door mensen. Met als gevolg: (ernstige) bijverschijnselen bij mensen en een nieuwe "lading" proefdieren om dit probleem op te lossen. Een ander probleem is dat een groep proefdieren meestal uit dieren bestaat die erg op elkaar lijken (ze zijn allemaal van hetzelfde geslacht en hebben dezelfde leeftijd, ze krijgen allemaal hetzelfde voer en ze zijn allemaal op eenzelfde manier gehuisvest). Mensen daarentegen zijn nooit allemaal hetzelfde.
|
|
Ook kost het doen van dierproeven veel geld. Elk jaar wordt er in Nederland ong. 500 miljoen gulden uitgegeven aan dierproeven. Dit zijn niet alleen kosten voor het doen van de experimenten maar ook de kosten voor het verzorgen van de proefdieren en het opleiden van de mensen die de dieren verzorgen. Alternatieven (Methodes zonder dieren) voor dierproeven zijn vaak goedkoper.
|
|
Alternatieven
Twee voorbeelden van alternatieven
Cel- en weefselkweek
Je kan tegenwoordig ook cellen kweken in een laboratorium. Je neemt BV. een cel weg bij een mens. (Dit kan door met een wattenstaafje langs je wangkant te gaan. Hierdoor heb je wat cellen) Deze leg je onder de microscoop en laat ze vermedigvuldigen. Hier heb je geen dieren voor nodig en er gaat niemand dood.
Vrijwillige basis
Ook kan je proberen mensen te vinden die voor geld of voor niks proeven op zich laten uitvoeren. Zo kan je onderzoeken of een medicijn bijwerkingen heeft of niet.
Natuurlijk zijn er veel meer alternatieven.
|
|
De gevolgen van draizeproeven op konijntjes